Niedobór DAO
Jest to zaburzenie metabolizmu histaminy pochodzącej z pożywienia, które występuje w przypadku obniżenia aktywności enzymu oksydazy diaminowej (DAO), to znaczy, gdy z pewnych przyczyn (zmiany genetyczne, choroby lub przyjmowanie pewnych leków) dochodzi do znacznego niedoboru aktywności funkcjonalnej głównego enzymu metabolizującego histaminę.
U osób zdrowych histamina pochodząca z diety jest rozkładana przez enzym oksydazę diaminową (DAO), jednak u osób z niską aktywnością tego enzymu istnieje ryzyko wystąpienia kumulacji histaminy w osoczu, określanej do niedawna jako “nietolerancja histaminy”. Pojęcie to uważamy obecnie za uproszczone, ponieważ wzrost stężenia krążącej histaminy nie jest tak naprawdę spowodowany nietolerancją, ale cichą kumulacją, bez związku czasowego między spożyciem pokarmów zawierających histaminę a wystąpieniem objawów.
Gdy istnieje dysproporcja między ilością histaminy spożytej lub uwolnionej przez komórki magazynujące ją w organizmie a zdolnością do jej metabolizowania, histamina gromadzi się w osoczu i wywołuje działania niepożądane.
Różnicowanie działań niepożądanych
W przeciwieństwie do alergii pokarmowej, pojawienie się objawów lub działań niepożądanych nie jest związane ze spożyciem konkretnego pokarmu, ale może dotyczyć szerokiego zakresu pokarmów o różnej zawartości histaminy, a objawy mogą pojawić się nawet po spożyciu produktów o niskim stężeniu histaminy. Z tego powodu trudno jest ustalić maksymalną tolerowaną dawkę. W rzeczywistości nadal nie ma jednoznacznej zgody co do tej wartości.
Jako czynniki wywołujące objawy niedoboru DAO podaje się różne ilości histaminy, od 50 μg (w 125 ml porcji wina) do 60-75 mg (po podaniu czystej histaminy).
Ogromna różnorodność objawów wynikających z niedoboru DAO, które stanowią przewlekłe patologie o dużej częstości występowania w populacji, wymaga, aby badania w tej dziedzinie nie ustawały i postępowały coraz szybciej w poznawaniu ich źródeł i możliwych metod leczenia.
Najczęstsze objawy wynikające z Niedoboru DAO
Nie wszystkie z opisanych powyżej objawów muszą wystąpić, ale wiadomo, że u większości pacjentów ze zmniejszoną aktywnością DAO występują średnio trzy z tych objawów, a wśród nich szczególnie często występuje migrena.
Dwadzieścia procent pacjentów ma 1 lub 2 objawy, 41,3% pacjentów ma 3 lub 4 objawy, a 33,8% ma więcej niż 5 objawów.
Najczęstszymi objawami wynikającymi z niedoboru DAO są:
• Migrena, ból głowy i szumy uszne.1
• Zaburzenia dermatologiczne, takie jak suchość skóry, atopia i zapalenie skóry.2
• Ból tkanek miękkich często diagnozowany jako fibromialgia. Przewlekłe zmęczenie.3
• W dzieciństwie i wieku młodzieńczym niedobór DAO jest związany z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD).4
• Zaburzenia żołądkowo-jelitowe, zwłaszcza te związane z zespołem jelita drażliwego (IBS), takie jak zaparcia, biegunka, uczucie sytości, wzdęcia.5
• Astma oskrzelowa, świszczący oddech, zaburzenia oddychania (związane z działaniem rozszerzającym naczynia krwionośne w tkankach płucnych).5
1. Izquierdo-Casas, J., Comas-Basté, O., Latorre-Moratalla, M.L. et al. Low serum diamine oxidase (DAO) activity levels in patients with migraine. J Physiol Biochem. 2018. https://doi.org/10.1007/s13105-017-0571-3
2. Maintz, L., Benfadal, S., Allam, J.P., Hagemann, T., et al. Evidence for a reduced histamine degradation capacity in a subgroup of patients with atopic eczema. J Allergy Clin Immunol. 2006. https://doi.org/10.1016/j.jaci.2005.11.041
3. Okutan, G., Ruiz Casares, E., Perucho Alcalde, T., et al. Prevalence of Genetic Diamine Oxidase (DAO) Deficiency in Female Patients with Fibromyalgia in Spain. Biomedicines. 2023. https://doi.org/10.3390/biomedicines11030660
4. Blasco-Fontecilla, H. Is Histamine, and Not Acetyl-choline, the Missing Link between ADHD and Allergy? The Speer Allergic Tension Fatigue Syndrome Re-visited. Preprints.org. 2023. https://doi.org/10.20944/preprints202305.2186.v1
5. Schnedl, W.J., Lackner, S., Enko, D., et al. Evaluation of symptoms and symptom combinations in histamine intolerance. Intest Res. 2019. https://doi.org/10.5217/ir.2018.00152
